Skończmy z mitem, według którego spędzanie przez dzieci wolnego czasu przed ekranem jest wyłącznie stratą czasu. Filmy dla dzieci mogą być bowiem nie tylko źródłem rozrywki, ale również skutecznym narzędziem edukacyjnym i rozwojowym. Odpowiednio dobrane wspierają rozwój dziecka na wielu poziomach – emocjonalnym, intelektualnym oraz społecznym. Dzieci przez filmy uczą się rozumieć emocje, radzić sobie z trudnymi sytuacjami, a także poznają nowe kultury, języki czy różne podejścia do życia. Oto fajne filmy dla dzieci – 10 naszych ulubionych tytułów.
Świat animacji i kina to tak naprawdę świat stworzony w wyobraźni twórców – dla rozwijania wyobraźni widzów. I owszem, na przestrzeni całej historii kina powstało wiele filmów o wartości znikomej lub takich, których oglądanie nie przynosi nawet przyjemności, w zamian budząc frustrację i poczucie zmarnowanego czasu. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy skreślać każdy tytuł, a co za tym idzie oduczyć nasze dzieci oglądania filmów nasze dzieci.
Grunt to wybierać takie tytuły, które faktycznie niosą wartość – edukacyjną, światopoglądową lub zwyczajnie rozrywkową.Właściwie dobrane filmy mogą bowiem przekazywać istotne wartości, takie jak przyjaźń, empatia, współpraca czy odwaga, a jednocześnie bawić i pobudzać wyobraźnię. W ten sposób filmy wzbogacą dziecięcy świat o nowe, fascynujące historie oraz wesprą rozwój kluczowych kompetencji, takich jak myślenie krytyczne czy umiejętności społeczne. Filmy często stają się też punktem wyjścia do rozmów z dziećmi na trudne tematy, takie jak emocje, różnice kulturowe czy relacje z innymi. Dzięki bohaterom, z którymi dzieci mogą się utożsamiać, łatwiej im zrozumieć i oswoić własne uczucia oraz wyzwania. Warto też pamiętać, aby filmy, które oglądają dzieci, były dostosowane do ich wieku i poziomu rozwoju.
Poniżej przedstawiamy najciekawsze i najbardziej wartościowe filmy dla dzieci, które nie tylko bawią, ale również uczą i inspirują najmłodszych widzów. Przedstawimy różnorodne propozycje, które będą doskonałym wyborem na rodzinny wieczór filmowy.
Nie mogliśmy zacząć od innego tytułu, bo „Król lew” to jeden z tych klasycznych filmów animowanych, do których wracamy najchętniej, często z łzą w oku. Historia Simby, ciekawego świata lwiątka, który ma być następcą władcy Lwiej Ziemi na afrykańskiej sawannie, nie jest bowiem tylko bajką. To obraz, który pomiędzy kolejnymi scenami mówi o najważniejszych wartościach w życiu, które zupełnie nie zmieniły się od jego premiery 30 (!) lat temu. Przyjaźń, miłość, rodzina, szukanie swojego miejsca w życiu, sztuka dokonywania wyborów i wreszcie strata – to tak naprawdę najważniejsze elementy fabuły „Króla lwa”. Pozycja obowiązkowa do oglądania dla każdego dziecka.
„Księżniczka Mononoke” (1997)
Uznawana za arcydzieło japońskiego studia Ghibli spod ręki mistrza Hayao Miyazakiego „Księżniczka Mononoke” to jedna z najlepszych produkcji wśród klasycznych filmów animowanych. Animacja rozgrywa się w czternastowiecznej Japonii i garściami czerpie z kulturowej tradycji tego okresu. Przenosi widzów do świata leśnych stworzeń, demonów i magii i zadaje pytania o relację człowieka z przyrodą, wpisaną w naturę przemoc czy o granice podziałów na dobro i zło. Dawno temu, gdy przyroda była jeszcze nieujarzmiona, a ziemię zamieszkiwały bóstwa pod postacią zwierząt, młody wojownik Ashitaka zostaje dotknięty śmiertelną klątwą przez demonicznego dzika. W nadziei na odnalezienie lekarstwa, mężczyzna wyrusza w daleką podróż do tajemniczej, leśnej krainy. Wkrótce zostaje wciągnięty w sam środek konfliktu między stojącą na czele Żelaznego Miasta, ambitną panią Eboshi, a waleczną księżniczką Mononoke, dziewczyną wychowaną przez wilki, która nie cofnie się przed niczym, aby powstrzymać ludzi przez zniszczeniem lasu. Co wygra – ludzka chciwość, postęp czy natura?
„101 dalmatyńczyków” (1961)
Aż trudno uwierzyć, że „101 dalmatyńczyków” miało swoją premierę ponad 60 lat temu! To pełna ciepła historia relacji człowieka z psami, tak samo aktualna w momencie premiery, jak i teraz. O czym opowiada? Pies Pongo i jego pan Roger wiodą spokojne życie. Pewnego dnia ich życie zmienia się na lepsze, kiedy to Pongo aranżuje spotkanie swojego pana z Anitą, właścicielką Perdity; prowadzi do związania dwóch bardzo szczęśliwych par. Po pewnym czasie na świat przychodzi piętnaścioro szczeniąt. Szczęście w rodzinie burzy nagłe pojawienie się demonicznej Cruelli Demon. Pragnie ona kupić szczenięta i z ich skór uszyć wspaniałe futro. Rozpoczyna się walka rodziny o porwane psiaki.
„Coco” (2017)
Jeden z najpiękniejszych filmów animowane dla dzieci ostatnich lat. Dwunastoletni Miguel mieszka w meksykańskiej wiosce w rodzinie szewców i potajemnie marzy o zostaniu muzykiem. Potajemnie, gdyż w jego rodzinnym klanie muzyka uważana jest za przeklętą. Niegdyś jego prapradziadek opuścił praprababcię Miguela, w imię swego marzenia, które teraz nie pozwala Miguelowi żyć w pokoju. Od tego czasu wszystko, co muzyki dotyczy, dla rodziny jest tematem tabu. Tymczasem chłopiec odkrywa, że istnieje jakiś – jeszcze niezrozumiały – związek pomiędzy nim a uwielbianym przez niego, choć już nieżyjącym piosenkarzem Ernesto de la Cruz. Próbując dowiedzieć się, co ich łączy, Miguel udaje się do Krainy Umarłych, aby odnaleźć ducha swojego idola. Przewodnikiem chłopca w tym magicznym świecie zostaje duch o imieniu Hector, wraz z którym wyruszają na poszukiwanie de la Cruz'a.
„Zwierzogród” (2016)
Ciepła i pełna humoru przygoda rozgrywająca się w zamieszkanym przez cywilizowane ssaki Zwierzogrodzie – mieście tyglu, w którym w którym każdy, od małej myszki po największego słonia, może być tym, kim zechce. Jednak świeżo upieczona posterunkowa Judy Hops szybko odkrywa, że bycie jedynym królikiem wśród wielkich i twardych policjantów to nie lada wyzwanie. Musi za wszelką cenę rozwiązać swoją pierwszą sprawę. Pomaga jej w tym wygadany i cwany lis imieniem Nick Bajer. Animacja pelna humoru, luzu i z ciekawym przesłaniem – ma w sobie wszystko, czym wyróżniają się fajne filmy dla dzieci.
„Vaiana: Skarb oceanu” (2016)
„Vaiana: Skarb oceanu” to jeden z tych filmów animowanych dla dzieci, który łączy w sobie wszystko, co najlepsze z wytwórni Disneya. To opowieść o przygodach nastolatki, która, chcąc dokończyć dzieła swych przodków, wyrusza w niebezpieczną misję. Podczas podróży poznaje potężnego niegdyś półboga Maui. Od tego momentu wspólnie żeglują przez bezmiar oceanu, który nie szczędzi im karkołomnych przygód, obfitujących w spotkania z ogromnymi potworami.
„Toy Story” (1995)
Kolejna bajka, którą wielu z nas pamięta ze swojego dzieciństwa i którą warto pokazać swoim dzieciom, szczególnie tym młodszym. Jej bohaterami są zabawki pewnego chłopca – Andy'ego – które podczas jego nieobecności żyją własnym życiem. Przewodzi im kowboj Chudy, drewniana kukiełka obdarzona dużą samoświadomością. Chudy zdaje sobie sprawę, że jest tylko zabawką, której powołaniem jest niesienie radości Andy'emu. Taki też system wartości od dawna wpaja pozostałym zabawkom, wśród których są: sprężynowy jamnik Cienki, Pan Bulwa, znerwicowany dinozaur Rex, pasterka owieczek Bou, świnka-skarbonka Ham i zastęp plastikowych żołnierzyków. Pojawia się jednak konkurent Chudego, Buzz, nowoczesna figurka rodem z kosmicznego kina akcji. Co gorsza, Buzz wyobraża sobie, że nie jest zabawką, ale autentycznym bojownikiem o wolność Galaktyki… Jednak niespodziewane okoliczności, a mianowicie niszczycielska działalność rozwydrzonego chłopaka z sąsiedztwa, Sida, spowodują, że zabawki opuszczą pokój Andy’ego, a Chudy i Buzz zaczną ze sobą współpracować.
„Minionki” (2015)
To jeden z najbardziej popularnych filmów dla młodszych dzieci. Opowiada o Minionkach, które od zarania dziejów zawsze służyły najgorszym w historii złoczyńcom (i przypadkowo ich eliminowały). Kiedy w wyniku eksplozji pozbyły się swego ostatniego władcy zła, pogrążyły się w rozpaczy. W oczy zajrzało widmo upadku, więc trzech niezwykłych bohaterów – Kevin, Stuart i Bob – wyrusza na desperackie poszukiwanie nowego szefa. Szczytny cel prowadzi ich do siedziby potencjalnej szefowej, Scarlett O'Haracz. I w niej cała nadzieja. Scarlett ma dla Minionków zadanie specjalne. Minionki podejmują misję i wplątują się w najdziwniejsze przygody, stając przed największym wyzwaniem: jak ocalić cały gatunek przed zagładą?
Filmy dla starszych dzieci
„Był sobie pies” (2017)
Uprzedzamy – niezbędnym gadżetem podczas seansu „Był sobie pies” są chusteczki. O czym opowiada film? Bailey, czworonożny bohater tej opowieści nie ma wątpliwości: jego psie życie ma sens tylko u boku pewnego chłopca o imieniu Ethan. Gdy obaj są szczeniakami, wszystko sprowadza się do zabawy. Gdy dorastają, Ethan zamiast za piłką ugania się za dziewczynami, czasem wdaje się w bójkę – wtedy trzeba gryźć wroga w kostkę, a gdy zbije szybę sąsiadów, ktoś musi wziąć winę na siebie. Bailey jest więc szczęśliwy, bo jak każdy pies chce czuć się w życiu potrzebny. Nadchodzi jednak moment, w którym drogi przyjaciół się rozchodzą, a życie Ethana przestaje rozpieszczać. Wtedy Bailey musi wykazać się nad-psią siłą, by odnaleźć przyjaciela i podać mu pomocną łapę.
„Harry Potter” (2001-2011)
Tej serii nikomu dorosłemu nie trzeba przedstawiać, natomiast dla dzieci jest to pozycja obowiązkowa do nadrobienia. „Harry Potter” to seria ośmiu filmów fantasy, które powstały na kanwie powieści J.K. Rowling o tym samym tytule. To opowieść o świecie, w którym, równolegle do świata ludzi (zwanych mugolami), istnieje świat magii. Żyją w nim czarodzieje, skrzaty, gobliny, centaury, smoki, hipogryfy, jednorożce i wiele więcej fantastycznych istot, o których istnieniu mugole nie mają pojęcia. Jest w nim też Szkoła Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie, w której uczą się m.in. Ron Weasley, Hermiona Granger i tytułowy Harry Potter. To oni są głównymi bohaterami serii, a my towarzyszymy im w ich życiach pełnych przygów. W ich centrum jest Harry, znany jako „chłopiec, który przeżył”, walczący ze swoim największym wrogiem – Lordem Voldemortem.
Filmy edukacyjne
„Księga dżungli” (2016)
Filmy edukacyjne dla dzieci to temat trudny, ale nie niemożliwy do zrealizowania. „Księga dżungli” będzie dla najmłodszych lekcją o zwierzętach i przyrodzie, dużo ciekawszą niż te szkolne. Film powstał na motywach ponadczasowych opowiadań Rudyarda Kiplinga. Powstał w wyniku inspiracji klasyczną animacją Disneya o tym samym tytule. Mowgli, chłopiec wychowany w dżungli przez watahę wilków, musi opuścić jedyny znany mu dom. Wyrusza w fascynującą podróż, w trakcie której odkryje prawdę o samym sobie i otaczającym go (i nas!) świecie.
„W głowie się nie mieści” (2015)
„W głowie się nie mieści” to wspaniała opowieść o dorastaniu, która może pomóc zrozumieć najmłodszym ich własne emocje. O tym, że dorastanie nie jest łatwe, wie doskonale Riley, główna bohaterka animacji, której życiem kierują uczucia: Radość, Strach, Gniew, Odraza oraz Smutek. Zazwyczaj dominuje Radość, kiedy jednak Riley wraz z rodzicami przeprowadza się do San Francisco, na pierwszy plan zaczynają wysuwać się inne emocje. Chociaż Radość robi wszystko, by utrzymać pozytywną atmosferę, nastolatce bardzo trudno jest się odnaleźć nie tylko w nowym mieście, ale również w domu i szkole.
Czytaj także: Filmy familijne na Netflixie – top 10 propozycji na rodzinne wieczory
„Klaus” (2019)
Jedna z najlepszych animacji świątecznych ostatnich lat. Jesper okazuje się najgorszym studentem w historii akademii listonoszy i zostaje przeniesiony na mroźną wyspę za północnym kołem podbiegunowym, gdzie skłóceni mieszkańcy rzadko ze sobą rozmawiają, a o pisaniu listów nie ma nawet mowy. Jesper jest już bliski rezygnacji, gdy znajduje wsparcie u miejscowej nauczycielki o imieniu Alva i poznaje Klausa, tajemniczego stolarza, który mieszka samotnie w chatce pełnej własnej roboty zabawek. Ta wyjątkowa przyjaźń przywraca radość życia w Smeerensburg, skłaniając sąsiadów do hojności i wprowadzając nowe, pełne magii zwyczaje, jak wieszanie skarpet na kominku.
„Ekspres polarny” (2004)
„Ekspres polarny” to historia 8-letniego chłopca, który nie wierzy w istnienie świętego Mikołaja. W Wigilię Bożego Narodzenia budzi go jednak nadjeżdżający pociąg, a osobliwy konduktor zaprasza chłopca w niezwykłą podróż na sam Biegun Północny. Podczas podróży chłopiec poznaje trójkę nowych przyjaciół, z którymi przeżyje wiele niezwykłych przygód i, co najważniejsze, zobaczy i pozna prawdziwego świętego Mikołaja.
Jak wybierać filmy odpowiednie dla wieku dziecka?
Wybierając filmy dla dzieci, warto zwrócić uwagę na oznaczenia wiekowe i recenzje, które pomagają ocenić, czy dana produkcja jest dostosowana do poziomu rozwoju malucha. Dobrze jest wybierać filmy, które zawierają wartościowe treści, takie jak przyjaźń, empatia czy odwaga, a jednocześnie są pozbawione nadmiernej przemocy lub złożonych wątków emocjonalnych.
Jakie są wskazówki dotyczące wspólnego oglądania filmów z dziećmi?
Wspólne oglądanie filmów to świetna okazja do rozmów o emocjach i wartościach, które pojawiają się w fabule. Warto aktywnie uczestniczyć w seansie, tłumaczyć trudniejsze momenty i pytać dziecko o jego odczucia, co pomaga w budowaniu relacji i rozwijaniu zdolności krytycznego myślenia.
Jakie filmy unikać ze względu na nieodpowiednie treści dla dzieci?
Należy unikać filmów zawierających sceny przemocy, treści seksualne, mocno brutalne wątki lub przesadnie przerażające obrazy, które mogą zbyt mocno oddziaływać na psychikę dziecka. Filmy promujące negatywne wzorce zachowań, takie jak brak szacunku dla innych czy materializm, również nie są odpowiednim wyborem.