Osoby fałszywe udają przed nami kogoś, kim nie są, bo jest im to na rękę. Na pozór wydają się miłe i okazują wsparcie, ale tylko do momentu, gdy widzą dla siebie korzyści. W naprawdę trudnych sytuacjach, kiedy potrzebujemy ich bezinteresownej pomocy, z reguły znikają. Ten sam schemat dotyczy fałszywych przyjaciół, ale potrafi ranić jeszcze bardziej – bo zdrady doświadczamy od kogoś, kto wydawał nam się szczególnie bliski. Jak w porę zorientować się, że mamy do czynienia z osobą nieszczerą, i uniknąć przykrego zawodu?
– Fałszywi przyjaciele biorą więcej, niż dają od siebie, zapewniając jednocześnie, że są naszymi prawdziwymi przyjaciółmi. Powtarzają, jak bardzo się o nas troszczą, ale w rzeczywistości są przy nas jedynie w łatwych i przyjemnych momentach życia – tłumaczy amerykańska psycholożka dr Aimee Daramus. Ekspertka we współpracy z serwisem Verywell Mind pomogła stworzyć listę alarmujących zachowań, które przejawiają fałszywi przyjaciele. Lepiej ich nie bagatelizować i potraktować jako przestrogę sugerującą, że osoba, która wydaje nam się godna zaufania, w decydującym momencie może nas zawieść. Ograniczając z nią kontakt, unikniemy rozczarowania i być może łatwiej zwrócimy się ku ludziom, którzy realnie mogą nas wesprzeć.
Niespójność
Przyjaciółka bądź przyjaciel są przy nas, gdy ze wspólnych kontaktów odnoszą korzyści – np. mają z kim spędzać czas, dobrze się bawią, mogą się nam wyżalić, zapytać o radę. Jednak gdy to my jesteśmy w potrzebie i odzywamy się do nich, żeby nam pomogli, zawsze umieją się wykręcić.
Skupienie na sobie
W relacji z fałszywą przyjaciółką (fałszywym przyjacielem) czujemy się pomijani i mniej ważni. Rozmowa zwykle kręci się wokół jej problemów, jej życia i jej opinii. Nie wykazuje zainteresowania naszymi rozterkami.
Nieliczenie się z naszym czasem i planami
Dla fałszywych przyjaciół ich wygoda jest priorytetem, więc jeśli cokolwiek im nie pasuje, bez skrupułów potrafią wystawić nas do wiatru. Nie widzą nic złego w tym, by na przykład odwołać spotkanie na 5 minut przed rozpoczęciem. Mogą obiecać nam pomoc, a potem nagle odwołać przyjazd, bo „coś im wypadło”.
Brak lojalności
Obgadywanie za naszymi plecami, rozpowiadanie innym prywatnych szczegółów z naszego życia albo rozpowszechnianie nieprawdziwych plotek na nasz temat – jeśli przynajmniej raz udało nam się przyłapać przyjaciółkę lub przyjaciela na takim zachowaniu, to potężny sygnał alarmowy.
Zazdrość
Prawdziwi przyjaciele cieszą się z naszych prywatnych i zawodowych sukcesów. Ci fałszywi czują się nimi zagrożeni. Dlatego będą udawać, że ich nie dostrzegają, albo robić wszystko, by popsuć nam dobry humor. Ich zazdrość może też sprawić, że będą próbować przekierować uwagę otoczenia na siebie i swoje osiągnięcia tak, aby przyćmić nasz sukces.
Czytaj także: To zdanie jest jak antidotum na pasywno-agresywne zaczepki. Szybko poskromi osobę, która chce nam wbić szpilkę
Skłonność do manipulacji
Fałszywa przyjaciółka (fałszywy przyjaciel) może uciec się do szantażu emocjonalnego, gaslightingu albo nawet zastraszania nas, aby wymóc na nas określone zachowanie. Pamiętajmy: szczerzy i oddani przyjaciele nigdy nie grają nam na emocjach i nie stosują psychologicznych gierek, aby coś od nas uzyskać.
Przekraczanie naszych granic
Fałszywi przyjaciele nie mają też problemu z tym, by ingerować w naszą intymną przestrzeń albo przekraczać nasze emocjonalne granice. Potrafią wpaść z niezapowiedzianymi odwiedzinami o późnej porze, wpędzać w poczucie winy, że nie mamy dla nich czasu (choć wcześniej jasno zaznaczyliśmy, że jesteśmy zajęci) albo zmuszać do niekomfortowych dla nas zachowań.
Warto dodać, że negatywne zachowania ze strony fałszywych przyjaciół najczęściej nie są kwestią ich wrodzonej złośliwości. Mogą być za to objawem dużo bardziej skomplikowanych problemów emocjonalnych – narcystycznego zaburzenia osobowości, braku poczucia własnej wartości, traum z dzieciństwa, a nawet skłonności psychopatycznych. Dla własnego komfortu psychicznego najlepiej zdystansować się od fałszywej osoby, ponieważ kontakt z nią najczęściej prowadzi do uczucia zawodu, smutku i zwątpienia w swoją wartość.