Catherine Dior - biografia. Kim była siostra Christiana Diora?

Kiedy w 2011 roku Justine Picardie, pisarka, redaktorka i była naczelna brytyjskiego „Harper’s Bazaar”, dostała propozycję napisania biografii Christiana Diora, jednego z najważniejszych projektantów mody XX wieku, oczywiście wiedziała o istnieniu zapachu i sukienki o nazwie Miss Dior, ale nie miała pojęcia, że inspiracją do ich stworzenia była prawdziwa kobieta – ukochana młodsza siostra Christiana. „Byłam w szoku, że jej historia nie została nigdy wcześniej opisana” – wspomina. Odkrywając kolejne wątki z życia Catherine Dior, Picardie wiedziała już, że musi ocalić od zapomnienia historię tej niezwykle dzielnej Francuzki.

Catherine Dior wstąpiła do utworzonej przez dwóch polskich oficerów wywiadu siatki francuskiego ruchu oporu zwanej F2 dokładnie wtedy, kiedy Christian Dior stawiał pierwsze kroki w świecie haute couture, pracując dla Luciena Lelonga. Wymagało to od 26-latki ogromnej odwagi, bo w trakcie niemieckiej okupacji w ruchu oporu działało zaledwie 100 tysięcy Francuzów, co stanowiło mniej niż jeden procent populacji. Na początku lipca 1944 roku została zatrzymana w Paryżu na place du Trocadéro przez czterech uzbrojonych mężczyzn, którzy wywieźli ją do mieszkania na rue de la Pompe, gdzie przez kilka dni była przetrzymywana i przesłuchiwana. „Pomimo niewyobrażalnych tortur, jakim była poddawana, francuskim kolaborantom nie udało się jej złamać. Milczenie Catherine uratowało życie jej bratu [Christian udzielał schronienia siostrze i jej towarzyszom w swoim mieszkaniu przy rue Royale – przyp.red.], ukochanemu Hervé des Charbonneries, najlepszej przyjaciółce Liliane Dietlin i pozostałym członkom z siatki F2” – wyjaśnia Picardie.

Catherine wysłano do Ravensbrück, jedynego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla kobiet, następnie do obozu w Markkleebergu. Tam wraz z grupą więźniarek, m.in. z Francji i Węgier, została poddana pracy przymusowej w fabryce produkującej części do niemieckich samolotów. Picardie udało się dotrzeć do jednej z ostatnich żyjących więźniarek, która przebywała z Catherine w Markkleebergu. Pochodząca z węgiersko-żydowskiej rodziny Zahava Szász Stessel, mając 14 lat, trafiła do obozu wraz ze swoją o rok młodszą siostrą Erzsike. „Dziewczynki nie mówiły po francusku, a przebywające w obozie Francuzki nie znały węgierskiego. Porozumiewały się więc za pomocą gestów. Catherine Dior układała palce dłoni w kształt litery V jak victory, czyli znaku zwycięstwa, dając im do zrozumienia, że wojna się skończy, a Niemcy przegrają” – mówi Picardie. Stessel wspominała też, że podczas pracy w fabrykach Catherine dokonywała aktów sabotażu, upewniając się, że produkowane przez nią części samolotu nie będą działać. Naziści mogli przejąć kontrolę nad jej ciałem, umysłem, ale nie sercem. W książce Stessel tak mówi o Catherine Dior: „Nie chciała, żeby się nad nią użalano. Była panią własnej duszy”.

Ostatecznie udało się jej uciec z marszu śmierci i powróciła do Paryża pod koniec maja 1945 roku. Była tak wychudzona i wycieńczona, że Christian, który wyszedł po nią na dworzec, nie rozpoznał jej. Po zakończeniu wojny Catherine Dior nie chciała mówić o tym, co ją spotkało podczas tortur w paryskim mieszkaniu, w obozach, ani o tym, jak udało jej się uciec. O swoich doświadczeniach opowiedziała tylko raz, zeznając w trakcie procesu Gestapo z rue de la Pompe, który odbył się w 22 listopada 1952 roku. Tamtego dnia na ławie oskarżonych zasiadło aż 12 Francuzów. Catherine Dior nie chciała opowiadać, ale nikt nie chciał też jej wysłuchać. Francuzi woleli unikać rozmów o tym, co się wydarzyło podczas II wojny światowej, o tym, jak wielu z nich współpracowało z nazistami. Podczas premiery książki „Miss Dior” we Francji jedna z tamtejszych gazet napisała, że dopiero brytyjska autorka była w stanie opisać ten bolesny moment francuskiej historii.

Po wojnie Catherine Dior przeniosła się do Prowansji, gdzie oddała się swojej największej pasji, jaką była uprawa róż. Pomimo swojej skromności stała się największą inspiracją dla brata. Hołdująca ideałom, całym sercem miłująca wolność i piękno, ucieleśniała kobietę domu mody Dior. Przygotowując kolekcje haute couture, Christian zawsze jedną z sukien tworzył specjalnie dla niej. Ukochanej siostrze zadedykował też swoje pierwsze perfumy Miss Dior, które miały premierę w 1947 roku. W tym samym roku projektant zaprezentował legendarną kolekcję New Look. Dior chciał skomponować zapach, który będzie kojarzył się z miłością, dlatego do ich stworzenia wykorzystał prowansalskie róże i jaśmin, dwa ukochane kwiaty jego siostry. Róże, które zbierała Catherine Dior każdego lata na swojej farmie w Prowansji, były przetwarzane na olejek eteryczny wykorzystywany do produkcji perfum Miss Dior w Grasse.

Catherine odeszła w spokoju w czerwcu 2008 roku w swoim domu w miasteczku Callian.

Dzięki Justine Picardie i Marii Grazii Chiuri, dyrektorce kreatywnej Diora, postać Catherine powraca także w ostatnich kolekcjach francuskiego domu mody. Przy okazji jednego ze spotkań, jeszcze przed premierą książki, Picardie pokazała Chiuri materiały, jakie udało jej się zebrać o siostrze Christiana. Historia Catherine zrobiła na projektantce ogromne wrażenie, do tego stopnia, że postanowiła uczynić ją inspiracją kolekcji na wiosnę–lato 2020 oraz jesień–zimę 2023 roku.