Na Dalekim Wschodzie ludzie praktykujący medytację zaliczają do niej także doświadczanie serca. Heartfulness, w odróżnieniu od mindfulness, skupia się na świadomości własnego serca, wpływając jednocześnie na zmniejszenie aktywności wiecznie gadającego umysłu.
Powiedzenie „słuchaj swojego serca” przestaje być tylko czysto ekspresyjnym wezwaniem do kierowania się w życiu miłością. Badania co roku przynoszą coraz nowsze informacje na temat tego jednego z ważniejszych organów w naszym ciele. Wiadomo już, że serce ma niezależny od mózgu układ nerwowy (lekarz dr J. Andrew Armour nazwał go „małym mózgiem”), że cały czas komunikuje się z mózgiem i wpływa na ośrodki związane z emocjami, percepcją oraz podejmowaniem decyzji.
Okazuje się, że działa to również w drugą stronę: odczuwane emocje wpływają na rytm zatokowy serca, który jest harmonijny lub chaotyczny, w zależności od rodzaju uczuć. Kiedy odczuwamy miłość, wdzięczność, radość czy docenienie, rytm serca jest jak najbardziej koherentny, czyli harmonijny. To oznacza, że serce i mózg dobrze współpracują, co wpływa na równowagę w całym organizmie i wzmacnia układ odpornościowy. Kiedy przebywamy w stanie koherencji, obniża się poziom hormonów stresu we krwi, zwiększa zdolność empatii i podejmowania decyzji, poprawia się praca gruczołów, pamięć i koncentracja, a nawet podnosi się poziom produkowanego przez korę nadnerczy hormonu młodości DHEA. Chaotyczny rytm serca wywołują uczucia, takie jak gniew, lęk, zazdrość, nienawiść, apatia czy irytacja.
Warto dbać o harmonijną pracę serca i wsłuchiwać się w jego rytm. Tym bardziej że według naukowców z Instytutu HeartMath w Kalifornii serce jest też źródłem intuicji, czyli wiedzy niepochodzącej od pięciu zmysłów. Inteligencja serca, zwana również Heart IQ, to przypływ świadomości oraz intuicji, których doświadczamy, przebywając w stanie koherencji.
Dobra wiadomość jest taka, że możemy rozwijać inteligencję serca, kierując uwagę na myśli sprzyjające naszemu dobrostanowi, skupiając się na chwili obecnej i regularnie wzbudzając w sobie takie uczucia, jak wdzięczność czy empatia. Ale przede wszystkim poprzez jak najczęstsze wchodzenie w kontakt z naszym sercem.
Gdziekolwiek jesteś, możesz bardzo szybko zrelaksować serce i umysł. Usiądź wygodnie i wyprostuj plecy. Skieruj uwagę na klatkę piersiową, możesz położyć tam dłoń. Uświadom sobie obecność serca. Zacznij oddychać równomiernie w kierunku serca przez 3 minuty.
To ćwiczenie najlepiej zrobić w domu. Wyłącz telefon, włącz spokojną muzykę, która cię relaksuje, lub pozostań w ciszy. Połóż się i pozwól ciału stopniowo się rozluźniać. Oddychaj spokojnie i wolniej niż zwykle. Z każdym wydechem ciało staje się coraz cięższe, tak ciężkie, że nie możesz go unieść. Wchodzisz w stan relaksu ciała i umysłu. Połóż dłoń na sercu. Uświadom sobie jego obecność wewnątrz klatki piersiowej. Wczuwaj się w rytm serca. Oddychaj. Poczuj, jak twoje ciało, serce i umysł się integrują. Pozostań tak 10–15 minut.
Ćwiczenia pochodzą z książki Dagmary Gmitrzak, „Trening relaksacji. Jak uwolnić się od stresu, lęku i depresji”, Wydawnictwo Helion.
Czym jest koherencja serca?
Koherencja serca to stan harmonii między sercem a umysłem, który wpływa na lepsze funkcjonowanie całego organizmu. Jest to synchronizacja rytmu serca, która pozytywnie oddziałuje na zdrowie fizyczne, emocjonalne i mentalne.
Jakie są korzyści z osiągnięcia koherencji serca?
Korzyści z osiągnięcia koherencji serca obejmują:
- Redukcję stresu i lęku.
- Poprawę zdrowia sercowo-naczyniowego.
- Zwiększenie odporności organizmu.
- Lepsze samopoczucie emocjonalne.
- Poprawę koncentracji i jasności umysłu.
- Wzrost kreatywności.
- Zwiększenie empatii i zrozumienia wobec innych.
Jakie techniki pomagają w osiągnięciu koherencji serca?
Techniki, które pomagają w osiągnięciu koherencji serca, to m.in.:
- Medytacja koherencji serca.
- Ćwiczenia oddechowe, takie jak głębokie i spokojne oddychanie.
- Techniki relaksacyjne, np. progresywna relaksacja mięśni.
- Ćwiczenia mindfulness, które pomagają skoncentrować się na chwili obecnej.
- Regularna praktyka wdzięczności i pozytywnego myślenia.
Co to jest Heart IQ?
Heart IQ to koncepcja rozwijania inteligencji emocjonalnej i intuicyjnej poprzez praktyki koherencji serca. Polega na słuchaniu swojego serca, rozpoznawaniu jego sygnałów i działaniu zgodnie z nimi, co prowadzi do pełniejszego i bardziej świadomego życia.
Jakie są pierwsze kroki w praktykowaniu koherencji serca?
Pierwsze kroki to:
- Znalezienie spokojnego miejsca do praktyki.
- Skoncentrowanie się na swoim oddechu, wykonując głębokie i spokojne wdechy i wydechy.
- Skierowanie uwagi na serce i wyobrażenie sobie, że oddychasz przez nie.
- Wprowadzenie pozytywnych uczuć, takich jak wdzięczność lub miłość, do swojej praktyki.
Jak często powinno się praktykować koherencję serca?
Dla najlepszych efektów zaleca się codzienną praktykę, zaczynając od kilku minut dziennie i stopniowo zwiększając czas trwania. Regularność jest kluczowa dla utrzymania i pogłębiania stanu koherencji.
Czy koherencja serca ma naukowe podstawy?
Tak, istnieje wiele badań naukowych potwierdzających skuteczność koherencji serca. Badania wykazały, że regularna praktyka koherencji serca może prowadzić do poprawy zdrowia fizycznego, emocjonalnego i mentalnego, a także do zwiększenia wydajności poznawczej.
Czy koherencja serca jest odpowiednia dla każdego?
Koherencja serca jest odpowiednia dla większości osób, niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Jednak osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem nowej praktyki.
Jak koherencja serca wpływa na relacje międzyludzkie?
Koherencja serca może znacząco poprawić relacje międzyludzkie poprzez zwiększenie empatii, zrozumienia i zdolności do słuchania. Osoby praktykujące koherencję serca są bardziej otwarte na potrzeby innych i potrafią lepiej zarządzać konfliktami.
Czy koherencja serca może pomóc w pracy zawodowej?
Tak, koherencja serca może pomóc w pracy zawodowej poprzez poprawę koncentracji, kreatywności i zdolności do podejmowania decyzji. Pracownicy, którzy regularnie praktykują koherencję serca, często doświadczają mniejszego stresu i większej satysfakcji z pracy.