Psychologowie przekonują, że jeśli mielibyśmy machnąć ręką na jedną rzecz w życiu, to powinna być nią nasza przeszłość. Zwłaszcza jeśli była traumatyczna. Nad pamięcią można zapanować. Można wyprowadzić się z pamięci negatywnej, a wejść w coś, co też jest częścią własnego życia, ale do tej pory uchodziło mojej uwadze. Można zacząć selekcjonować wspomnienia i wybierać te dobre, budujące.
Oczywiście wymaga to pracy nad sobą. Stosunek do przeszłości, a zwłaszcza do traum, bardzo rzutuje na teraźniejszość i przyszłość. Zwłaszcza w naszym kręgu kulturowym dobrze widziane jest cierpienie. Dominuje przekonanie, że jak Pan Bóg kocha, to nas doświadcza. Wiele osób nie chce też pożegnać przeszłości, bo jest ona wygodnym wytłumaczeniem dzisiejszych porażek. Często powtarzam, że najlepszym narzędziem w terapii DDA jest dowód osobisty. Weź go do ręki i zobacz, ile masz lat. Jesteś już dorosła, to ty o sobie decydujesz, a w każdym razie zacznij decydować.
Jeśli jesteś nieszczęśliwa z powodu nieudanego dzieciństwa, to w pewnym sensie jest to twój wybór. A kiedy nie wolno sobie odpuszczać? Nie można odpuszczać sobie wtedy, kiedy jesteśmy za coś odpowiedzialni. Za pracę, konkretne zadanie, dzieci, związek… Jeśli projekt mógłby się zawalić, jeśli jest jakaś szansa na uratowanie małżeństwa, wtedy nie wolno sobie odpuszczać. Nie mówię już o takich zadaniach, w których odpuszczenie sobie może skutkować czyimś nieszczęściem – dotyczy to na przykład wykonywania zawodu lekarza lub kontrolera bezpieczeństwa.
Przypomnę tu spopularyzowaną przez Anonimowych Alkoholików Modlitwę o pogodę ducha: „Boże, użycz mi pogody ducha, żebym godziła się z tym, czego nie mogę zmienić, odwagi, żebym zmieniała to, co mogę zmienić, i mądrości, abym umiała odróżnić jedno od drugiego”. Ta mądra sentencja leczy z perfekcjonizmu, a jednocześnie otwiera furtkę do dążeń. Mówi: „Odpuść sobie to, co jest wykluczone, a w pozostałych wypadkach idź dalej”.
Owszem, są sprawy, w których ewidentnie przesadzamy, i to trzeba sobie uświadomić, gdy zauważymy, że nas to wyniszcza i żadne usiłowania nie przynoszą efektów. Polecałabym też odpuszczać sobie przejmowanie się innymi ludźmi i interpretowanie ich zachowań. Najważniejsze to po prostu być w zgodzie ze sobą.