Podstawowym zadaniem terapii Gestalt jest poszerzenie świadomości, zwiększenie elastyczności, zdolności do rozpoznawania swoich własnych potrzeb, przyjmowania tego co naprawdę służy oraz odrzucania tego co dobre nie jest; zamiana tego co „muszę…, powinnam…, trzeba…, wypada…, wszyscy i zawsze tak robią…” w „CHCĘ i NIE CHCĘ”. Celem jest osiągnięcie równowagi ciała i umysłu oraz spójności w obszarze myśli, uczuć i zachowań.
Na czym polega terapia Gestalt i do kogo jest kierowana? Czytaj tutaj
Brak samoświadomości utrudnia doświadczanie siebie w teraźniejszości i powoduje zawieszenie pomiędzy trudnymi zazwyczaj wspomnieniami z przeszłości i budzącymi obawy wyobrażeniami i wizjami na temat przyszłości.
Klient trafia często do gabinetu w stanie kryzysu egzystencjalnego, w poczuciu braku sensu dotychczasowych działań, braku satysfakcji, wrażeniu frustracji, braku spełnienia. Podczas spotkania terapeuta Gestalt towarzyszy Klientowi i zachęca go do skierowania swojej uwagi na „tu i teraz”, pomaga w identyfikowaniu i nazywaniu emocji, myśli, fantazji i wynikających z nich działań.
Terapeuta zachęca Klienta poprzez tzw. dialog egzystencjalny do podejmowania decyzji, dokonywania wyborów i jednocześnie czuwa, by były to działania autonomiczne, a nie pod wpływem nacisku czy przymusu. Gestaltysta stwarza okazje do poszukiwań, eksperymentów, w których Klient sam sprawdza, co jest dla niego odpowiednie, a co nie.
Podstawowym założeniem pracy w terapii Gestalt jest idea, że organizm sam wie, co jest dla niego najlepsze, i dąży do samoregulacji, a wszystkie niedostatki, zaburzenia i przeszkody obniżają efektywność tego procesu.
Główną formą pomocy terapeutycznej w nurcie Gestalt jest praca indywidualna lub praca indywidualna na tle grupy, której liczebność wynosi mniej więcej 10 osób. Dodatkową korzyścią pracy w grupie jest możliwość uzyskania informacji zwrotnej. Polega ona na wypowiadaniu przez pozostałych uczestników swoich przeżyć czy myśli, których doświadczali podczas sesji. Często indywidualne spotkanie jednego uczestnika uruchamia proces uświadamiania u kolejnej osoby i stymuluje ją do podjęcia własnego tematu.
Techniki pracy są nieograniczone i są raczej zbiorem wspólnych pomysłów terapeuty i klienta. Zależą od twórczości i kreatywności, stopnia gotowości, etapu terapii.
Najbardziej popularne techniki w terapii Gestalt to:
- Zasada „teraz”. Przenoszenie opowieści o problemie czy sprawie z przeszłości do teraźniejszości. Klient zachęcany jest do opowiadania w czasie teraźniejszym i dopytywany o to, co teraz, w danej chwili czuje, co myśli, co ma ochotę zrobić „tu i teraz” w aktualnej sytuacji. Zapraszany jest do przekształcenia myśli i słów w działanie.
- Zasada „Ja i Ty”. Klient proszony jest o zwracanie się bezpośrednio do osoby, o której lub do której mówi. Dopytywany jest o emocje, jakich w danej chwili doświadcza. Przy tej okazji często okazuje się, jak wiele komunikatów wyrażamy nie wprost, jak wiele uogólnień stosujemy, np.: „człowiek zawsze tak ma”, „ludzie zawsze tak mówią”.
- „Kontinuum świadomości”.Podstawowa technika pracy w terapii Gestalt. Polega na nieintelektualnym doświadczaniu samego siebie w danej chwili, na „zdawaniu sobie sprawy” z sensorycznych wrażeń: co teraz widzę, jakie dźwięki do mnie docierają, jak się teraz czuję, jaki jest mój oddech czy doświadczam napięć…
- „Dialog między różnymi częściami siebie”. Jest to próba integracji dwóch zazwyczaj skrajnych części osobowości np. bierna i aktywna, grzeczna i niesforna, nieśmiała i ekshibicjonistyczna. Uczestnik wciela się najpierw w jedną, „wyostrzoną” część siebie, prowadzi dialog z drugą, a później następuje zmiana.
- „Rozmowa z pustym krzesłem”. Klient wypowiada różne, niewyrażone dotychczas zdania, myśli, pretensje, żale do wyobrażonej osoby. Pozwala to na domknięcie „niezakończonych spraw” z przeszłości oraz identyfikację niewyrażonych uczuć, które pochłaniają niepotrzebnie naszą energię w teraźniejszości.
Procedury terapeutyczne pozwalają na bezpośrednią konfrontację z własnymi słabościami, trudnymi doświadczeniami, pomagają w eksperymentowaniu i poznawaniu samego siebie. Doprowadzają do uświadomienia. Jednak stosowane w oderwaniu od całego procesu terapii, bez struktury i zwracania uwagi na cały kontekst Klienta nie stanowią wartości samej w sobie.
Tekst na podstawie „Teoria i praktyka…” J. Mellibruda
Zapraszam do bezpłatnej grupy wsparcia dla kobiet,