Dlaczego, gdy ktoś pyta „Jak się masz?”, niemal automatycznie odpowiadamy: „W porządku” i chociaż w środku może dziać się zupełnie inaczej, wciąż zakładamy maski? Udawanie, że wszystko gra, stało się społeczną normą, ale za tę pozorną normalność płacimy wysoką cenę. Jak zatem zacząć budować kulturę autentyczności i wspierającego dialogu – zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym? Oto kilka sprawdzonych i zalecanych przez ekspertów sposobów.
W rozmowach z bliskimi (i nie tylko) zbyt często chowamy swoje prawdziwe emocje pod warstwą uśmiechu i kurtuazyjnych odpowiedzi. „W porządku”, „Nic się nie dzieje”, „Jakoś leci” – to słowa, które wypowiadamy niemal odruchowo. Tymczasem badania pokazują, że udawanie dobrego samopoczucia nie tylko szkodzi zdrowiu psychicznemu, ale też osłabia nasze relacje i wpływa na efektywność zawodową. A co, gdybyśmy zaczęli mówić otwarcie o tym, co naprawdę czujemy? Czy możliwe jest stworzenie kultury szczerości, w której ludzie czują się bezpiecznie, mówiąc: „Nie jest dobrze”? Każdy z nas może zrobić pierwszy krok – czasem wystarczy jedno autentyczne zdanie, aby rozpocząć prawdziwą zmianę.
Oto kilka sposobów, od których warto zacząć.
1. „Dziękuję, że pytasz. Co u mnie? W tej chwili czuję się…”
Jeśli udawanie i ukrywanie emocji stało się dla ciebie naturalnym odruchem, koniecznie wypróbuj tę technikę, aby na głos przemyśleć pytanie i móc udzielić właściwej, adekwatnej do twojego aktualnego stanu odpowiedzi. Pomoże ci to powstrzymać automatyczne „W porządku! A ty?” i zamiast tego wsłuchać się w swoje prawdziwe emocje.
2. „Właściwie to jestem trochę zestresowana”
To zdanie to świetny sposób na uchylenie drzwi do szczerości, ale bez wchodzenia głębiej. Dzielisz się, ale nie zdradzasz zbyt wiele. Możesz też powiedzieć: „Trudno mi teraz odpowiedzieć na to pytanie” lub „Od czego by tu zacząć…”. Obserwuj przy tym reakcję rozmówcy. Jeśli okaże zainteresowanie lub troskę – to znak, że możesz pozwolić sobie na jeszcze większą otwartość.
3. „Ostatnio moje życie to koszmar! Próbuję to zmienić, ale się nie udaje”
Wielu ludzi ma trudności z otwartą rozmową o emocjach, ale to nie znaczy, że nie zależy im na tobie czy nie chcą wiedzieć, jak naprawdę się czujesz. Humor może pomóc wyrazić twój stan wewnętrzny i jednocześnie utrzymać zaangażowanie rozmówcy. Spróbuj użyć metafor lub znanych cytatów, np. „Czuję, że potrzebuję resetu” lub „Houston, mamy problem”.
4. „Mogę być z tobą szczera? Mam teraz naprawdę trudny czas”
Zaczynając od pytania o pozwolenie na szczerość, sygnalizujesz, że chcesz wyjść poza typowy scenariusz rozmowy. To pomaga drugiej osobie skupić się na tobie i przygotować się na twoje emocje, zwiększając szansę na realne wsparcie.
5. „Czuję się jednocześnie zestresowana i wdzięczna”
Badania pokazują, że często odczuwamy sprzeczne emocje naraz, ale bardzo rzadko o tym mówimy. Taka odpowiedź może pomóc w normalizacji tej złożoności emocjonalnej, np. „Cieszę się, bo właśnie dostałam dobrą pracę, ale też jestem pełna obaw”.
6. „Szczerze mówiąc, tyle się dzieje w mojej głowie. Chętnie podzielę się swoimi odczuciami. Masz na to ochotę?”
W dzisiejszych czasach często unikamy głębszych rozmów. To zdanie możesz wykorzystać, aby pogłębić swoje relacje. Tworzy ono przestrzeń, w której obie strony mogą być wysłuchane i dowiedzieć się, jak wspierać się nawzajem.
Otwórz się na wartościowe rozmowy
Im bardziej szczerzy jesteśmy wobec innych, tym więcej przestrzeni tworzymy, aby i oni mogli pokazać swoje prawdziwe emocje. To właśnie w tej autentyczności kryje się siła – daje nam szansę na zrozumienie, wsparcie i poczucie, że nie jesteśmy sami.
Szczera rozmowa nie musi być długa ani trudna – czasem wystarczy jedno pytanie zadane z troską i uważnością. Następnym razem, gdy automatycznie rzucisz: „Jak się masz?”, spróbuj się zatrzymać. Może lepiej zapytać: „Co naprawdę czujesz?” albo „Co ostatnio zaprząta ci głowę?”. To drobna zmiana, ale robi ogromną różnicę.