Dziadku, a tak było? – Szymeś, ja ci mówię lepiej, niż było. No i mnie tego nauczył. Lekkiego kolorowanka, żeby trochę farbki nałożyć na historię – i miny słuchających bezcenne.
Jak dziadek opowiadał historię o kłótni dwóch wędkarzy o karpia, to można by to dać na Netfliksie bez montażu i ludzie by padli. W kanapy z pilotami. W opowieści dziadka był nawet kolor spławika i rozstaw szczęki karpia, a jeden z wędkarzy w porywie szału rzucił czapkę na drugą stronę Liwca. – Tak daleko, panie Łyskanowski? – Jak mnie teraz pan widzi, tak było – odpowiadał i mrugał do mnie okiem.
Historii o tym, jak krowa pan Cudziłły zaczęła jeść na łące suszącą się sukienkę mamy, słuchałem chyba z trzysta razy i za każdym razem był jakiś nowy element. A to, że sukienka była w kwiatki i krowa mogła ją pomylić z łąką, a to, że krowie oczy wyszły z orbit i stary Cudziłło aż wyskoczył z kaloszy, żeby ją ratować. – Szymeś, ja ci mówię lepiej, niż było. I było lepiej. Bo zasypiając, pod powiekami miałem pana Cudziłłę wyskakującego z kaloszy. Dzięki dziadkowi lądował daleko niczym Małysz za dobrych czasów. Raz, co mnie zdziwiło, opowiedział tę historię, zmieniając obuwie pana Cudziłły na sandały. Nie przerwałem dziadkowi występu, tylko wieczorem wspomniałem, że wcześniej były kalosze.
– Masz rację, kalosze są lepsze, Szymeś.
– Dlaczego lepsze?
– Dla tej historii.
Tak jest! I to była dbałość o szczegół, kalosze tę historię wygrywały. I nieważne, czy istniały. Dlatego potem się już wcale nie dziwiłem, słysząc kolejne wersje opowieści dziadka, w tym najbardziej dramatyczną, w której Cudziłło robił krowie sztuczne oddychanie. – Trochę mnie jednak poniosło – przyznał potem, śmiejąc się.
I ja się Szkoły Dziadka Ignalka trzymam, śmiech i wypieki na twarzy słuchających ważniejsze niż sandały czy kalosze. Jak mamie po powrocie ze szkoły opowiedziałem raz o bijatyce pijaków na boisku szkolnym, to zrobiłem z tego Grunwald, który zakończyła akcja czterech jednostek milicji.
Zaniepokojona mama potem sąsiadkę pytała, jak było, i po jej korekcji wiedziała już, że dwóch pobiło się o kefir i pogonił ich dozorca.
Potem zrozumiałem, dlaczego dziadek nakładał bajeczny filtr na opowieści. Ktoś, kto przeżył wojnę, i miał jej obraz przed oczami, bolesny, czarno-biały i wypalony jak ruiny Warszawy, mógł potem chcieć czynić z prostych przygód baśnie.
– Co widziałeś po drodze, Szymeś? – pytał, a ja mu opowiadałem.
– To było fajne. A widziałeś „naszego pijaka”?
„Nasz pijak” spał w dziwnych pozycjach, raz nawet na jabłoni. Wymienialiśmy się z dziadkiem opowieściami o nim i interpretacjami jego alkoholowych drzemek. Prowokował mnie, recenzował, chciał, żebym mu opowiedział, a potem pokazał, jak chodzi pani Pieśniakowska, nasza sąsiadka. Mówiliśmy na nią Kiwka, bo miała kiwkę jak Lubański. Tak ruszała biodrami, że tylko dać jej piłkę.
Dlatego gdy mama pytała, co było w szkole, podawałem wersję „z wypiekami”. Niezłą miała minę, jak raz wpadłem do domu z historią, że Kowalski kopnął gąbkę, która wpadła pani woźnej pod spódnicę i nigdy nie wypadła. – Szymek!!! Co!? Dziadek śmiał się w drugim pokoju.
Jestem przekonany, że moją Madzię poderwałem na tę bujną nawijkę. Oby tylko prawda nie wyszła kiedyś na jaw, bo mnie rzuci. Życie jest za krótkie, żeby trzymać się faktów, od tego jest Piotr Kraśko. Dlatego gdy po monologu „MaminSzymek” ludzie pytają mnie, czy naprawdę dziadek dawał mi sygnały latarką z okna, jak przychodziłem poszukiwany przez wojsko do domu po słoiki z jedzeniem, odpowiadam po dziadkowemu: – Ja wam mówię lepiej, niż było. Świat, jaki jest, każdy widzi, więc twórzmy jego lepszą wersję w opowieściach.
Szymon Majewski dziennikarz, showman, wodzirej. Wpada w Szał w Radiu Zet, monologuje w Och-Teatrze i mówi z Asią Kołaczkowską w podcaście „Mówi się”.