U podstaw wszystkich naszych decyzji – również tych, których później żałujemy – leży jakaś historia, najczęściej głęboko zakorzeniona w naszym dzieciństwie.
Dlaczego dokonujemy złych wyborów i potem tego żałujemy? Odpowiedź jest prosta: istnieje racjonalna część nas, która podpowiada nam, jak powinniśmy postępować. Jest jednak jeszcze inna, mniej racjonalna część, która sprawia, że zachowujemy się tak, jak tego nie chcemy: np. tkwimy w toksycznych związkach, unikamy mówienia partnerowi o swoich potrzebach czy nie stawiamy granic naszym dzieciom, chociaż wiemy, że tak trzeba. Co zatem powstrzymuje nas od działania we właściwy sposób? Uczucia górujące nad racjonalnym myśleniem – dlatego właśnie zamiast robić to, co powinniśmy, podejmujemy złe decyzje.
Jak to wygląda w praktyce? Gdy tkwimy w niezdrowym związku, dzieje się tak najpewniej dlatego, że boimy się samotności; czujemy, że nie zasługujemy na kogoś lepszego lub chcemy pomóc partnerowi się zmienić. Wtedy warto zadać sobie pytanie: skąd biorą się te uczucia? Odpowiedzią najczęściej są narracje oparte na doświadczeniach z dzieciństwa, które przenoszą intensywne uczucia z przeszłości do teraźniejszości, np. jeśli żyję w złym związku, bo boję się być sama – tak bardzo, że nie słucham swojego racjonalnego myślenia – strach prawdopodobnie ma swoje korzenie w moim dzieciństwie, które stworzyło potężną narrację: „Lepiej dostać złą uwagę niż żadną” lub „Jeśli zostanę sama, mój świat całkowicie się zawali”.
Niezależnie od przekazu, narracje i uczucia z nimi związane zawsze dyktują nasze działania. Jeśli więc nie zajmiemy się naszymi dziecięcymi bliznami i będziemy wciąż polegać na starych narracjach i dziecięcych emocjach, np. strachu przed samotnością – będziemy żałować naszych decyzji i działań. Czy trzeba jednak czuć winę z powodu tego, że czasem czegoś żałujemy? I tak i nie. Poczucie winy może być zarówno siłą motywującą, jak i destrukcyjną. Innymi słowy: należy brać odpowiedzialność za decyzje i działania, których żałujemy, ale nie obwiniać się, bo nikomu to nie pomoże. Zachowaj jednak ciekawość siebie i pamiętaj, że jeśli nieustannie podejmujesz decyzje, których żałujesz, to znak, że twoim życiem rządzą dawne narracje, które warto rozpoznać i kontrolować.
Czytaj także: Jesteś w kropce i nie wiesz, jaką podjąć decyzję? Tych 6 prostych sposobów pozwoli ci szybciej dokonać wyboru
Źródło: „Why We Do Things We Regret”, psychologytoday.com [dostęp: 18.03.2025]