Czy chorobie Parkinsona można zapobiec, zmieniając to, co codziennie ląduje na naszym talerzu? Najnowsze badanie opublikowane na łamach czasopisma „Neurology” wskazuje na związek pomiędzy spożyciem popularnych produktów a wczesnymi objawami tej neurodegeneracyjnej choroby. Eksperci mówią jasno: zdrowie mózgu zaczyna się przy stole.
Zanim pojawią się drżenia rąk, sztywność mięśni czy powolny chód, organizm wysyła subtelne, często ignorowane sygnały. Problemy ze snem, pogorszenie węchu, chroniczne zmęczenie czy zaburzenia nastroju mogą być pierwszymi symptomami rozwijającej się choroby Parkinsona, schorzenia neurodegeneracyjnego, które dotyka coraz więcej osób na świecie. Nowe, zakrojone na szeroką skalę badanie opublikowane w czasopiśmie „Neurology” przygląda się temu, jak codzienne wybory żywieniowe mogą przyczyniać się do wystąpienia tych wczesnych objawów – na długo przed formalną diagnozą. Wyniki? Niepokojące, zwłaszcza dla osób, które nie wyobrażają sobie dnia bez przekąsek czy słodkich napojów.
Jakie jedzenie zwiększa ryzyko choroby Parkinsona?
Naukowcy przeanalizowali dane blisko 43 tysięcy uczestników dwóch prestiżowych amerykańskich badań populacyjnych. Na początku żaden z nich nie cierpiał na chorobę Parkinsona. W ciągu lat śledzono ich nawyki żywieniowe i zdrowotne. Analiza wykazała, że istnieje istotny związek między dietą a pojawieniem się tzw. objawów prodromalnych choroby Parkinsona, czyli tych, które mogą wystąpić nawet kilkanaście lat przed zaburzeniami ruchowymi. I choć wielu może sądzić, że chodzi tu o znane „niezdrowe jedzenie”, badacze mówią o czymś bardziej podstępnym: ultraprzetworzonych produktach spożywczych.
To nie tylko chipsy czy słodkie napoje. Do tej kategorii zaliczają się także: smakowe jogurty, pakowane wypieki, gotowe sosy, słodzone płatki śniadaniowe, a nawet niektóre pieczywo. Produkty te często mają długi skład, są bogate w cukry, tłuszcze nasycone, konserwanty i aromaty, a ubogie w błonnik, białko i mikroelementy.
– Nasze badania pokazują, że spożywanie zbyt dużej ilości przetworzonej żywności, takiej jak słodzone napoje i pakowane przekąski, może przyspieszać wczesne objawy choroby Parkinsona – powiedział dr Xiang Gao, główny autor badania i dziekan Instytutu Żywienia Uniwersytetu Fudan w Szanghaju.
Gdzie leży granica?
Według autorów badania, już spożywanie około 11 porcji ultraprzetworzonej żywności dziennie może zwiększać ryzyko aż 2,5-krotnie w porównaniu z osobami, które ograniczają się do trzech porcji dziennie. Co liczy się jako porcja? Zaskakująco niewiele:
-
jedna szklanka słodzonego napoju lub napoju light (ok. 230 ml)
-
1 hot-dog,
-
1 mała paczka chipsów (28 g),
-
1 łyżka ketchupu,
-
1 plaster pakowanego ciasta.
Nietrudno przekroczyć ten próg – wystarczy dzień pełen przekąsek, fast foodu i słodzonych napojów.
Czytaj także: Jak radzić sobie z mgłą mózgową? 5 rzeczy, które mogą pomóc odzyskać jasność umysłu
Produkty tego typu są zazwyczaj ubogie w błonnik, białko i mikroelementy, ale bogate w cukry, sól, tłuszcze nasycone oraz sztuczne dodatki. Według autorów badania i towarzyszącego mu komentarza naukowego, mogą one prowadzić do stanu zapalnego, uszkodzeń komórek nerwowych i zaburzeń mikrobioty jelitowej, co z kolei może przyspieszać procesy neurodegeneracyjne.
– Nasze badania pokazują, że spożywanie zbyt dużej ilości przetworzonej żywności, takiej jak słodzone napoje i pakowane przekąski, może przyspieszać wczesne objawy choroby Parkinsona – powiedział dr Xiang Gao, główny autor badania i dziekan Instytutu Żywienia Uniwersytetu Fudan w Szanghaju.
Dr Nikolaos Scarmeas z Uniwersytetu Columbia oraz dietetyczka Maria Maraki z Uniwersytetu w Atenach, współautorzy komentarza redakcyjnego, nie mają wątpliwości: „Zapobieganie chorobom neurodegeneracyjnym może zaczynać się przy stole. Nadmierne spożycie ultraprzetworzonych produktów to nie tylko czynnik ryzyka dla chorób metabolicznych, ale także potencjalny przyspieszacz zmian neurologicznych” – piszą eksperci.
Choć choroba Parkinsona pozostaje nieuleczalna, styl życia – a zwłaszcza sposób odżywiania – może odgrywać kluczową rolę w opóźnianiu jej rozwoju. Warto postawić na warzywa, pełne ziarna, zdrowe tłuszcze i nieprzetworzone źródła białka – to inwestycja, która zaczyna się już dziś, na talerzu. – Wybieranie mniej przetworzonych, a bardziej pełnowartościowych produktów może być dobrą strategią na rzecz zdrowia mózgu – podkreśla dr Gao.
Źródło: Sandee LaMotte, „Parkinson’s disease prevention may ‘begin at the dinner table'”, cnn.com