Czym trening interpersonalny różni się od warsztatów komunikacji interpersonalnej?
Warsztat komunikacji interpersonalnej jest formą psychoedukacji. Łączy w sobie przekaz wiedzy oraz naukę umiejętności związanych z tematem warsztatu. Warsztat zwykle jest szczegółowo ustrukturalizowany, ma jasny plan i logiczny porządek wprowadzania kolejnych treści oraz ćwiczeń i ich omawiania. W warsztacie wiedza zewnętrzna – poznawcza – jest uzupełniana wiedzą wewnętrzną – doświadczeniową. To wpływa na lepsze rozumienie i przyswajanie ćwiczonych umiejętności. W warsztacie trener odgrywa rolę wiodącą.
Trening interpersonalny natomiast jest zasadniczo nieustrukturalizowany, poza częścią wstępną i zakończeniem. Wypełnia go to, co dzieje się w uczestnikach i pomiędzy nimi. Chodzi tu przede wszystkim o uzupełnienie wiedzy wewnętrznej, doświadczeniowej – poszerzenie świadomości. Trener pełni funkcję facylitatora, pomaga, gdy jest taka potrzeba, w: wyjaśnianiu sytuacji, udrożnianiu komunikacji, przechodzeniu przez trudne sytuacje interpersonalne. Stale jest przy grupie, z czujnością na wszystko, co się dzieje, ale dba też o przestrzeń dla samodzielności grupy – bo to szansa na rozwinięcie się jej potencjału.
A jaka jest różnica między treningiem interpersonalnym a treningiem terapeutycznym – intrapsychicznym?
Różnica wynika z odmienności celów, choć zachodzą też pewne podobieństwa. W treningu terapeutycznym celem jest leczenie, pomoc psychologiczna w radzeniu sobie z odczuwanymi skutkami trudnych zdarzeń. Jest czas na to, żeby zając się sprawą każdego uczestnika. Terapeuta pracuje z taką osobą nad jej trudnościami na tle grupy. W treningu interpersonalnym przy pracy nad czyimś problemem też można się posiłkować informacjami zwrotnymi od pozostałych uczestników. To jest bardzo pomocne i ten rodzaj wymiany jest wspólny dla obu treningów.
Co więcej, na treningu interpersonalnym, mimo że zasadniczą perspektywą, do której się zachęca, jest „tu i teraz”, a jego celem jest rozwój, czasem uwaga uczestników schodzi na jakieś emocjonalne sytuacje z przeszłości, które leżą u podstaw ich obecnych kłopotów. Mogą się zdecydować, żeby o tym opowiedzieć, natomiast nie ma nad tym pracy terapeutycznej. Chodzi wyłącznie o podzielenie się. Ale też często służy temu, że ludzie się uczą, w jaki sposób adekwatnie można zareagować na taką opowieść. I choć trening interpersonalny jest nakierowany na rozwój i wszystko odbywa się grupowo, niekiedy zmiany, które zachodzą w uczestnikach, mogą przynieść, ubocznie, pewne efekty terapeutyczne.
Jolanta Sokół-Jedlińska, trenerka i superwizorka treningu interpersonalnego i warsztatu umiejętności psychospołecznych rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Autorka książki „Duchowość na co dzień”.