Życie potrafi dać w kość, ale to nie problemy definiują naszą siłę, tylko to, jak na nie reagujemy. Zdaniem słynnej amerykańskiej terapeutki Amy Morin osoby o silnej psychice regularnie zadają sobie 5 prostych pytań, które pomagają im zachować spokój i iść dalej. Czy i ty potrafisz myśleć jak one?
Są dni, kiedy życie po prostu przytłacza. Praca, dom, relacje, zdrowie, a czasem sypie się wszystko naraz. W takich momentach warto pamiętać, że istnieją sposoby, które pomagają lepiej przez to przejść. Nie chodzi o udawanie, że nic się nie dzieje. Chodzi o to, by umieć spojrzeć na sytuację inaczej.
Amy Morin, psychoterapeutka z ponad dwudziestoletnim doświadczeniem i autorka bestsellerowych książek o odporności psychicznej, twierdzi, że osoby silne psychicznie zadają sobie regularnie pięć prostych pytań. I to właśnie one pomagają im lepiej radzić sobie z codziennymi trudnościami.
W emocjach łatwo wszystko wyolbrzymić. Czujemy, że wszystko się sypie, nic nie działa i nie ma nadziei. Ale jeśli spróbujesz spojrzeć na sytuację spokojnie i ocenisz ją w skali od zera do dziesięciu, może się okazać, że wcale nie jest tak źle, jak myślisz. „Łatwo jest popaść w skrajności: „To katastrofa. Nic się nie da zrobić”. Ale określenie skali sytuacji zmienia perspektywę i kieruje uwagę na konkretne, wykonalne kroki” – pisze Morin.
Jeśli czujesz się dzisiaj na „trójkę”, zadaj sobie pytanie: co mogę zrobić, żeby było chociaż trochę lepiej, chociażby na „czwórkę”? Może wyjść na krótki spacer? Umówić się na kawę z przyjaciółką? Czasem małe rzeczy robią dużą różnicę.
2. Kiedy ten problem był łatwiejszy do ogarnięcia?
To pytanie zachęca, żeby spojrzeć wstecz i przypomnieć sobie momenty, kiedy podobna sytuacja nie była aż tak trudna. Co wtedy zrobiłaś inaczej? Jakie warunki ci sprzyjały? „Przypomnienie sobie wcześniejszych sukcesów daje ci dowód, że możesz zrobić krok do przodu i podpowiada, jak to zrobić” – podpowiada Morin.
Na przykład: znów pokłóciłaś się z partnerem o domowe obowiązki. Ale pamiętasz, że kilka miesięcy temu udało wam się spokojnie o tym pogadać i znaleźć wspólne rozwiązanie. To dowód na to, że potraficie. Trzeba tylko wrócić do tamtej rozmowy i spróbować raz jeszcze.
Czytaj także: Nie mogę żyć bez niego, ale z nim dłużej już nie wytrzymam
To jedno z najważniejszych pytań. Warto sobie przypomnieć, że już wcześniej przeszłaś przez trudne rzeczy i dałaś radę. Może to była strata pracy, choroba, problemy rodzinne. Co wtedy ci pomogło? Co zrobiłaś, że się pozbierałaś? „Skupienie się na swojej odporności psychicznej i wcześniejszych sukcesach, a także uświadomienie sobie, z jakich konkretnych sposobów i zasobów wtedy korzystałaś, dodaje pewności, że tym razem też pokonasz trudności” – pisze ekspertka.
Jeśli straciłaś pracę i boisz się o przyszłość, pomyśl o tym, jak poprzednim razem poradziłaś sobie z podobną sytuacją. Może wzięłaś dorywcze zlecenie, może poprosiłaś rodzinę o pomoc, może po prostu przeczekałaś trudny moment. To, co wtedy zadziałało, może zadziałać i teraz.
Często jesteśmy dla siebie bardzo surowi. Widzimy tylko to, co nam nie wychodzi. Tymczasem bliska osoba, np. mama, siostra, przyjaciółka, potrafi spojrzeć na nas inaczej. Dostrzega, jak dużo robimy i jak dobrze sobie radzimy, nawet jeśli nam się wydaje inaczej. Wyobrażenie sobie, jak bliska osoba widzi naszą sytuację, potrafi dodać otuchy i przywrócić wiarę we własne siły. To forma empatii skierowanej do samej siebie. „To jak pożyczenie optymizmu wtedy, gdy najbardziej go potrzebujesz” – zauważa autorka głośnego poradnika „13 rzeczy, których nie robią silne psychicznie kobiety”.
Powiedzmy, że jesteś w stresie, bo znów musisz iść do szkoły dziecka, które sprawia kłopoty. W pracy znów musisz się tłumaczyć. Czujesz się bezradna. Ale gdyby była obok twoja przyjaciółka, powiedziałaby ci pewnie: „Zawsze wszystko ogarniasz, nawet jak jest ciężko. Poradzisz sobie i tym razem”. I miałaby rację.
Kiedy emocje są silne, czasem robimy rzeczy, których potem żałujemy, np. wysyłamy wiadomości, podejmujemy decyzje pod wpływem impulsu, mówimy coś, czego nie chcemy. To pytanie pomaga się zatrzymać i pomyśleć: czy to, co chcę zrobić, nie sprawi, że będzie gorzej? „Przypomnij sobie, że przynajmniej masz wpływ na to, by nie pogarszać sytuacji” – radzi Morin.
Rozstajesz się z partnerem i masz ogromną ochotę napisać do niego coś bardzo emocjonalnego. Ale wiesz, że to nic nie da. Zamiast tego możesz pójść na siłownię, zapisać wszystko w pamiętniku, zadzwonić do kogoś zaufanego. W ten sposób oszczędzasz sobie dodatkowego bólu.
Warto pamiętać, że siła psychiczna to nie brak problemów. To sposób, w jaki sobie z nimi radzisz. „Nie każdy problem da się rozwiązać. Nie masz wpływu na diagnozę bliskiej osoby ani na sytuację w gospodarce. Ale zawsze możesz zdecydować, jak na to wszystko zareagujesz” – pisze Morin. Prawdziwa siła psychiczna nie polega na udawaniu, że nic nas nie rusza. Chodzi raczej o to, żeby umieć się zatrzymać, zadać sobie właściwe pytania i pójść dalej, krok po kroku. Czasem to tylko milimetr, ale to wystarczy, żeby ruszyć naprzód.
Artykuł opracowany na podstawie: A. Morin, „If you always ask yourself these five ‘powerful’ questions, you’re more mentally strong than most”, cnbc.com [dostęp: 26.06.2025].