Bywają głębokie i gwałtowne, ale też całkiem błahe. Popadamy w nie z rodziną, współpracownikami i sąsiadami. Każdy z nas co pewien czas staje w obliczu konfliktów, ale nie wszyscy jesteśmy mistrzami w dochodzeniu do porozumienia. Jak najlepiej się zachować, gdy wokół aż iskry i drzazgi lecą?
Pamiętacie odcinek „Biura”, w którym Phyllis, nie mogąc sprostać dąsom Angeli, wyszukała w internecie hasło „jak radzić sobie z trudnymi ludźmi”? Opasły plik kartek zadrukowanych radami mającymi w teorii załagodzić atmosferę nie zdał się na nic. Dzięki sitcomom wiemy więc, że słowa takie jak: „Chcę zrozumieć to, co do mnie mówisz, ale twój ton mi to utrudnia” tylko niepotrzebnie podsycają negatywne emocje (kto by się spodziewał!). Mimo to eksperci zarzekają się, że prosty sposób na szybsze i sprawniejsze zażegnywanie konfliktów istnieje naprawdę. Nie musicie mieć nawet pod ręką całej ryzy papieru Dunder Mifflin na notatki. Wszystko sprowadza się do zmiany myślenia, którą można podsumować w kilku kluczowych punktach.
Warto zaznaczyć, że specjaliści nie obiecują gruszek na wierzbie. Uczciwie zaznaczają, że pewnych sporów nie sposób rozsądzić. Jak w rozmowie z Robertem Rientem mówiła psycholożka Ewa Kastora, nie da się negocjować choćby obszaru wartości. Nie oznacza to jednak, że nawet jeśli zdania rozmówców są skrajnie różne, konfrontacje w codziennym życiu muszą przypominać polityczne debaty pełne wzajemnego przekrzykiwania się, prowokowania i obrażania. Niemniej do tego konieczna jest zmiana podejścia do sytuacji konfliktowych.
Zmień swoje podejście do sporów. Zyskasz więcej, niż myślisz
Robert Bordone i Joel Salinas z Uniwersytetu Harvarda uważają, że w razie kłótni skuteczne nie są ani uparte dążenie do postawienia na swoim, ani próby znalezienia wspólnego mianownika, ponieważ kompromis na dobrą sprawę nie zadowoli nikogo. Autorzy książki „Conflict Resilience: Negotiating Disagreement Without Giving Up Or Giving In” podkreślają, że niezbędne jest przyjęcie nowego spojrzenia na spory same w sobie, które często widzimy jako coś jednoznacznie złego. Należałoby raczej zacząć postrzegać je jako okazję do nauki, a nie tylko wystosowania jak największej liczby ciętych ripost. Innymi słowy – możesz więcej wynieść z konfliktów, jeśli będziesz skupiać się nie na chęci wygrania dyskusji przy pomocy swoich argumentów, a na aktywnym słuchaniu i zadawaniu pytań swojemu rozmówcy.
– Nierealistyczne jest oczekiwanie, że ludzie będą zgadzać się we wszystkim. Zarówno w życiu osobistym, jak i w miejscu pracy. Są takie obszary, których nie da się rozwiązać. Mimo to w naszym mniemaniu konflikt ma potencjał do pogłębiania więzi i budowania relacji. […] Jeśli twoje nastawienie od początku jest negatywne, o wiele trudniej jest być biegłym [w negocjacjach]. Warto wejść w to bez gotowego scenariusza i z ciekawością wobec czegoś, co dotyczy drugiej osoby – tłumaczą eksperci, dodając, że nawet burzliwe rozmowy nie powinny być boiskiem, na którym „zdobywamy punkty” za celne trafienie w przeciwnika.
Czytaj także: Co powiedzieć, gdy nie zgadzasz się z rozmówcą? 10 zdań lepszych niż: „Nie masz racji”
Popadłeś w konflikt? Spróbuj tej metody polecanej przez ekspertów
Podobne stanowisko w wywiadzie dla CNBC przedstawił profesor psychologii Kurt Gray. – Aby naprawdę przeskoczyć podziały, musisz spróbować zrozumieć obawy drugiej osoby. Nierzadko bywa, że prowadzimy rozmowy, które rozmowami wcale nie są. Chcemy po prostu pokazać swoją wyższość i ośmieszyć innych. A prawdziwa rozmowa ma miejsce, kiedy zadajesz pytania – objaśnia.
Przechodząc do sedna, Gray zaleca podjęcie trzech kroków, dzięki którym sporne rozmowy mogą przynieść lepsze efekty:
- Spróbuj zrozumieć motywację rozmówcy. Nie bój się dopytywać o niejasne kwestie i wyrażaj zainteresowanie tym, jak doszedł do swoich wniosków.
- Wykaż zrozumienie dla jego pobudek. Nawet jeśli nie zgadzasz się z jego punktem widzenia, możesz dać wyraz temu, że rozumiesz, skąd wzięły się takie, a nie inne przekonanie.
- Połóż nacisk na własne doświadczenia. Nie zasypuj rozmówcy jedynie suchymi faktami i statystykami. Postaraj się wyjaśnić mu, czemu jego stanowisko nie jest ci bliskie na podstawie osobistych przykładów i anegdot.
Łatwiej powiedzieć niż zrobić? Z pewnością. W trakcie kłótni przecież niejednokrotnie tracimy nerwy i ulegamy silnym emocjom. Jeśli nie mamy do czynienia z ekstremalnymi przypadkami, warto jednak spróbować. Jak zauważa Gray, jeśli przynajmniej podejmiemy wysiłki, aby nawiązać nić porozumienia, rozejdziemy się w zdecydowanie lepszym samopoczuciu i przygotujemy fundament pod dalsze rozmowy.
Źródło: „Harvard negotiation expert: People who are good at handling conflict do this 1 thing”, cnbc.com [dostęp: 18.03.2025]