Zdarza ci się odczuwać urazę wobec partnera? Bywasz tak zmęczona, że brakuje ci sił nawet na randkę, nie wspominając już o intymności? A kiedy myślisz o przyszłości, masz wrażenie, że będzie tylko gorzej? To mogą być sygnały wypalenia w związku – i całkiem możliwe, że właśnie przez to przechodzisz.
Terapeuci par biją na alarm – coraz więcej par zmaga się z wypaleniem w związku: przeciążeniem obowiązkami domowymi, zmęczeniem relacją i frustracją. Takie osoby często odczuwają żal wobec partnera, mają poczucie narastającej niezgodności, a do tego nie widzą szans na zmianę i stopniowo tracą wiarę we wspólną przyszłość. Z czasem stają się też coraz bardziej zestresowane, cyniczne, a niekiedy wręcz obojętne. Wypalić można się bowiem nie tylko w pracy, ale również w relacji. I tak jak można sobie poradzić z wypaleniem zawodowym, tak samo możliwe jest odbudowanie sił w związku – albo podjęcie decyzji o odejściu z sytuacji, która przestała być dla nas zdrowa. Jak zatem lepiej zrozumieć zjawisko wypalenia w relacji – i co można zrobić, by je przezwyciężyć?
Czym jest wypalenie w związku?
Wypalenie w związku to stan emocjonalnego wyczerpania, który pojawia się, gdy presja i wymagania utrzymania relacji przewyższają dostępne zasoby potrzebne do jej pielęgnowania. Wypalenie nie dotyczy jednak tylko emocji. Ma też wpływ na sferę seksualną i intymność. Kiedy bowiem jedna lub obie osoby są emocjonalnie lub psychicznie wyczerpane, często po prostu wycofują się emocjonalnie, spada libido, a życie seksualne i bliskość znacznie się pogarszają. Wśród przyczyn wypalenia są natomiast:
- nierówny podział obowiązków domowych;
- brak równowagi między pracą a życiem prywatnym;
- stres związany z rodziną (np. konflikty z teściami);
- stagnacja w rozwoju związku (rutyna);
- nuda – emocjonalna lub seksualna.
Zazwyczaj nie chodzi o jeden kryzys. To raczej powolne nawarstwianie się niezaspokojonych potrzeb, nierozwiązanych konfliktów, chronicznego stresu i braku połączenia z drugą osobą.
Jak poradzić sobie z wypaleniem w związku?
1. Uznajcie problem
Pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, że związek się wypalił, ale bez obwiniania się nawzajem. Mów: „Zauważyłam/Czuję, że…” i zapytaj partnera, jak on to widzi. Ważna jest szczera rozmowa, podczas której obie strony mogą się swobodnie wypowiedzieć.
2. Bierz odpowiedzialność za swoje słowa i czyny
Wypalenie często wiąże się z wzajemnym obwinianiem. Tymczasem kluczowe jest spojrzenie na własny wkład w sytuację. Partnerzy często myślą, że to druga osoba musi się zmienić, jednak najlepiej zacząć od siebie – zastanowić się, co mogę zmienić w sobie, aby związek miał szansę się rozwinąć. Spisz sytuacje, w których odczuwasz negatywne emocje wobec partnera. Potem zastanów się nad swoim wkładem w problem.
3. Nie przestawajcie rozmawiać
Ignorowane problemy narastają. Warto więc zarezerwować sobie czas na regularne rozmowy odnośnie do poprawy relacji. Szukajcie drobnych zmian, na które oboje możecie się zgodzić. Rozmowy powinny być jednak cykliczne, nie jednorazowe. Dzielenie się trudnościami z partnerem może bowiem ukoić nasze nerwy i stworzyć przestrzeń na bliskość.
4. Róbcie coś nowego – razem
Zaplanujcie czas tylko dla siebie i traktujcie go jak ważne spotkanie służbowe. Warto też spróbować czegoś nowego: wspólnego kursu, wycieczki, przygotowania nowej potrawy – wszystkiego, co przyniesie radość i świeżość. Odłóżcie telefony, zagrajcie w grę, zróbcie coś zabawnego. Dziecięca radość często łączy się z seksualnością, więc może to pomóc także w tej sferze.
5. Pracujcie nad sobą
Wspólne życie łatwo prowadzi do zaniedbania siebie. A to ważny element profilaktyki wypalenia. Na koniec dnia trzeba też zadbać o swoje indywidualne potrzeby. Własna regeneracja daje siłę do pracy nad związkiem. Zadbaj więc o odpowiednią ilość snu, aktywność fizyczną, hobby i relaks – i wspieraj w tym również swojego partnera.
6. Skorzystajcie z pomocy specjalisty
Terapeuta par lub seksuolog pomoże wam odzyskać emocjonalną i seksualną bliskość. Nie czekaj więc, aż sytuacja się pogorszy. Praca z terapeutą na wczesnym etapie wypalenia może pomóc zmienić dynamikę, zanim relacja się rozpadnie. Zajęcie się wypaleniem w relacji to bowiem klucz do zdrowego związku. Chodzi o przejście od schematów oddalenia do świadomego odbudowywania bliskości. Rozpoznając problem i podejmując konkretne działania, pary mogą ponownie odnaleźć więź i intymność.